Sosyal girişimci Curt Bowen neden ABD’yi terk ederek Guatemala’daki çiftçi topluluklarıyla yaşamaya başladığını ve yetersiz beslenmeyle mücadelede geliştirdiği yeni yöntemi anlattı.
About the author
Curt Bowen
Guatemala’da yaşayan ve çalışan Curt, ülke genelindeki çiftçilere düşük maliyetli ve biyolojik olarak güçlendirilmiş mısır tohumu tedarik ediyor. Curt, Unilever’in 2014 Genç Girişimciler Ödülleri’nde kategori kazananı olmuştu.
Semilla Nueva’yı kurma fikri, 2004 yılında Nicaragua’da ihtiyaç sahibi bir aileye ev inşa ederken aklıma geldi. Evin son çivilerini gururla çakarken, komşular kendilerine de yardımcı olmamız için bana feryat ettiler. İşte o zaman, Niceraguan’daki yoksulluğu sona erdirecek sayıda ev inşa etmenin imkansız olduğunu fark ettim. Bu durum, aşırı yoksulluğun semptomlarını dindirmektense bunun altında yatan kök nedenlere odaklanmam konusunda bana ilham verdi.
Dünyadaki çoğu yoksulun çiftçi olduğunu ve geçimleri için tarımdan elde ettikleri gelirlerin iyileştirilmesi gerektiğini fark ettim. Araştırma yaptım, para biriktirdim, bana yardım edebilecek uzmanlar buldum ve Guatemalan’daki çiftçi topluluğuna yardımcı olmak için eşyalarımı toplayarak buraya taşındım.
Ülkedeki ilk yılımı ucuz ve kirli bir bisikletin tepesinde çeşitli toplulukları, üniversiteleri ve mısır tarlalarını ziyaret ederek geçirdim. Bu süreçte şanslıydım çünkü daha sonra Semilla Nueva’nın kurucu ortağı olan, Guatemalalı agronom Trinidad Recinos bana eşlik etti.
İnsanların yoksulluk mücadelesine yardımcı olacak yöntemlerin mevcut olduğunu öğrendim. Sorun, bu bilgiyi yayacak ve yararlı teknolojileri çiftçilerin kullanımına sunacak kurum ve organizasyonların eksikliğiydi. Bir takım şeyleri değiştirmeye karar vererek en yakın arkadaşlarımı, yetersiz beslenmede dünya altıncısı olan Guatemala’ya yerleşmeleri konusunda ikna ettim. Hep beraber Semilla Nueva’yı oluşturduk.
Gerçek şu ki kronik yetersiz beslenme sorununu çözmeden global yoksulluk sorununu çözemeyiz. Toplumlar ve ekonomiler üzerinde yıkıcı etkisi olan yetersiz beslenme, çocukların tam potansiyellerine ulaşmalarını engellerken, okulda daha az vakit geçirmelerine, sonraki yaşamlarında daha az kazanmalarına ve hastalıklara daha açık olmalarına yol açarak yoksulluk kısır döngüsünün sürmesine neden oluyor.
Semilla Nueva’nın yaklaşımını farklı kılan, daha yüksek kaliteli protein ve çinko içeriğine sahip dünyanın ilk mısır tohumunu satması. Geleneksel mısıra göre 2.5 kat daha fazla protein ve %50 daha fazla çinko içeriğine sahip daha besleyici (GDO’suz) ve biyolojik olarak güçlendirilmiş bir tohum sunuyoruz. Gerek protein gerekse çinko Guatemala’nın yerel diyetinde eksik olan iki madde.
Çiftçilerin tohumlarımızı yetiştirmelerini sağlamak için elbette bunun onların işine yaraması lazım. Kar amacı gütmediğimiz için bir taraftan tohum ücretlerini düşük tutuyor (sadece maliyetini talep ediyoruz) diğer taraftan yüksek kalitede hasat gerçekleştirmelerini sağlıyoruz. Bu ise, çiftçilerin daha fazla kazanabilmesi ve besleyici mısır yetiştiren ailesine daha fazlasını sunabilmesi demek.
Bir torba biyolojik olarak güçlendirilmiş tohumumuzdan 4.5 ton mısır elde edilebiliyor. Bu miktar yılda 60 kişinin beslenmesinin iyileştirilmesine yardımcı oluyor. 2018 yılında tohumlarımız 97.000 kişinin beslenmelerinin iyileştirilmesine katkı sağlayacak. Hedefimiz ise, 2022 yılına kadar bu rakamı 1 milyona çıkarmak.
4,5 tonBir torba Semilla Nueva tohumuyla yılda 4,5 ton mısır üretilebiliyor.
Bu yolculuğumuz sırasında bazı başarısızlarla da karşılaştığımızı itiraf etmek isterim. Çiftçilerin yetiştirdikleri ürünü değiştirmeye çalıştık ancak başarılı olamadık. Çiftçilere, kendilerinin alışkın olduğu aynı zamanda uygun fiyatlı ve yetiştirmesi kolay bir ürün sunmanın odaklanmanın işe yaradığını fark ettik. Biyolojik olarak güçlendirilmiş mısır tüm bu kriterleri karşılıyordu.
Hayatta en gurur duyduğum anlardan biri bu Mayıs ayında biyolojik olarak güçlendirilmiş mısır tohumumuzun resmi olarak lansmanının gerçekleştirilmesiydi. Böylece ürünlerimiz Guatemala’daki tüm zirai ürün satan mağazalarında mevcut olacak ve çiftçiler biyolojik olarak güçlendirilmiş mısır tohumuna erişerek ülke genelinde daha fazla sayıdaki ailenin ve topluluğun beslenmelerini iyileştirebilecek.
Benim derinlerde yatan motivasyonum, olasılığı gerçeğe dönüştürme tutkum. Zor bir sorunu çözmek için tutkulu insanlarla çalışmaktan daha fazla hiç bir şey beni bu kadar canlı hissettiremez. Özellikle dünyaya sunarak fark yaratabilecek bir fikriniz olduğunda, bu fikri gerçekleştirmek için duyduğunuz tutkunun ve bunun için benimsediğiniz hedeflerin bu kadar bulaşıcı olmasını da çok seviyorum.
Unilever Genç Girişimciler Ödülleri’ne bundan yaklaşık beş yıl önce küçük ve tabanda örgütlenen bir STK olarak katıldık. Aldığımız mentorluğun yanı sıra diğer sosyal işletmeleri gözlemleme fırsatı yakalamamız, kendi modelimizi nasıl iyileştireceğimizi belirlememiz konusunda bize yardımcı oldu. Halihazırda Guatemala’nın mısır tohumu pazarının %1’ine sahibiz. Önümüzdeki yıl bu oranı %3-4’e çıkarmayı ve binlerce kişinin yaşamlarında olumlu etki yaratmayı hedefliyoruz.
Halihazırda biyolojik olarak güçlendirilmiş mısır tohumlarımızı sadece Guatemala’da satıyoruz ancak büyüme planlarımız da mevcut. Çalışmalarımızı diğer mısıra bağımlı ve yetersiz beslenen ülkelerde genişletmek istiyoruz. Bu bağlamda öncelikle Orta Afrika sonrasında Sahara Altı Afrika ülkelerini hedefliyoruz.
İster bir özel sektör firmasında ister kar amacı gütmeyen bir kuruluşta çalışın bence hepimiz fark yaratmak zorundayız. Büyük düşünmeli, sistematik ve etkili değişimler gerçekleştirmenin yollarını bulmalıyız.